|
Co to jest Leader?
Leader to europejski program wspierający społeczności, które
stawiają na współpracę partnerską.
Inicjatywa LEADER realizowana jest w Unii Europejskiej od 1991r. stanowi
nowe podejście do rozwiązywania problemów wsi. Warunkiem niezbędnym do
pełnego i skutecznego realizowania polityki wobec obszarów wiejskich
jest zaangażowanie społeczności wiejskich w proces podejmowania decyzji
na poziomie lokalnym.
W krajach Unii Europejskiej powstało ponad 1000 Lokalnych Grup Działania
(LGD) funkcjonujących na poziomie lokalnym. W Polsce działa około 200
grup. Przez swoje działania i inicjatywy dają pole do aktywności
mieszkańcom wsi, wykorzystując w sposób innowacyjny lokalne zasoby
przyrodniczo- kulturowe, przyczyniając się do tworzenia miejsc pracy i
promocji obszarów wiejskich.
LEADER kładzie silny nacisk na partnerstwo pomiędzy trzema sektorami:
publicznym, społecznym i ekonomicznym oraz na tworzenie pomiędzy nimi
sieci powiązań celem wymiany doświadczeń, wzajemnej współpracy
i realizacji wspólnych projektów.
W latach 2009- 2015 Leader będzie realizowany w Polsce w ramach
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich działania Osi 3 i 4.
Warunki udziału w działaniach Leader
Leader skierowany jest do obszarów wiejskich spójnych terytorialnie
zamieszkałych przez 10-150 tyś mieszkańców. W celu jego realizacji
powinna powstać Lokalna Grupa Działania /LGD/ (zarejestrowana jako
stowarzyszenie) w skład, której wejdą przedstawiciele sektora
publicznego (samorządy) społecznego (organizacje) ekonomicznego (przedsiębiorcy).
Grupa ta powinna opracować program wspólnych działań w formie
dokumentu- Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR), powinien on opisywać takie
obszary tematyczne jak : poprawa jakości życia na wsi, tworzenie
pozarolniczych miejsc pracy, aktywizowanie mieszkańców i budowanie
kapitału społecznego, wykorzystanie zasobów przyrodniczych i
kulturowych w rozwoju lokalnym. Wdrożeniu LSR będą służyły środki
Unii Europejskiej kierowane w ramach programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
oraz aktywność mieszkańców i partnerów zaangażowanych w LGD.
Od 2009 r. mieszkańcy zamieszkali na obszarze LGD będą mogli
ubiegać się o pomoc finansową w zakresie następujących działań
(dalej zwanych operacjami):
- różnicowanie kierunku działalności nierolniczej
- odnowa i rozwój wsi
- rozwój mikroprzedsiębiorstw
- małe projekty
Zakres operacji Działań Leader
Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej
Beneficjenci: działalność nierolnicza lub związana z rolnictwem,
podejmowaną poprzez rolników, domowników, małżonków rolników. Osoba
fizyczna występująca z wnioskiem powinna być objęta ubezpieczeniem społecznym
rolników. Gospodarstwo Rolne, w którym pracuje beneficjent było objęte
w roku poprzedzającym złożenie wniosku płatnościami bezpośrednimi.
Zakres pomocy: pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub
rozwoju działalności w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa;
usług dla ludności; sprzedaży hurtowej lub detalicznej; rzemiosła lub
rękodzielnictwa; robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; usług
turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; usług
transportowych; usług komunalnych; przetwórstwa produktów rolnych lub
jadalnych produktów leśnych; magazynowania lub przechowywania
towarów; wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; rachunkowości,
doradztwa lub usług informatycznych.
Wysokość pomocy:
Pomoc ma formę zwrotu max. 50% kosztów kwalifikowanych operacji;
Maksymalna wysokość udzielonej pomocy jednemu beneficjentowi w
gospodarstwie rolnym, w okresie realizacji programu, (2009- 2015) nie może
przekroczyć 100 000 zł.
Płatności- refundacja poniesionych kosztów etapowo lub za cały
projekt.
Tworzenie i rozwój mikro przedsiębiorstw
Beneficjenci: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi działalność
jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające do 10 osób o obrocie netto do
2 mln euro na obszarze LGD.
Zakres pomocy: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; usług
dla ludności; sprzedaży hurtowej lub detalicznej; rzemiosła lub rękodzielnictwa;
robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; usług turystycznych oraz
związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; usług transportowych;
usług komunalnych; przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów
leśnych; magazynowania lub przechowywania towarów; wytwarzania
produktów energetycznych z biomasy; rachunkowości, doradztwa lub usług
informatycznych.
Wysokość pomocy przyznanej na realizację operacji nie może
przekroczyć:
- 100 000 zł - jeśli biznes plan przewiduje utworzenie od 1 do
2 miejsc pracy,
- 200 000 zł - jeśli biznes plan przewiduje utworzenie od 3 do
4 miejsc pracy,
- 300 000 zł - jeśli biznes plan przewiduje utworzenie co
najmniej 5 miejsc pracy
- Pomoc ma formę zwrotu max. 50% kosztów kwalifikowanych operacji,
- Płatność- refundacja poniesionych kosztów etapowo za cały
projekt.
Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w
okresie realizacji programu (w latach 2009- 2015), nie może przekroczyć
300 000 zł. W przypadku przetwórstwa produktów rolnych lub
jadalnych produktów leśnych, maksymalna wysokość pomocy udzielonej
jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji programu, wynosi 100 000
zł.
Odnowa i rozwój wsi
Zakres pomocy:
Pomocy udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie:
- remontu, przebudowy i wyposażenia obiektów pełniących funkcje
publiczne, społeczno-kulturalne,
- rekreacyjne i sportowe, w tym obiektów zabytkowych;
- remontu, przebudowy i wyposażenia obiektów służących promocji
obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa
kulturowego, tradycji, sztuki lub kultury; kształtowania przestrzeni
publicznej;
- budowy lub remontu, przebudowy
publicznej infrastruktury związanej rozwojem
funkcji turystycznych, sportowych i społeczno-kulturalnych;
- zakupu obiektów zabytkowych lub charakterystycznych dla tradycji
budownictwa w danym regionie oraz ich adaptację na cele publiczne;
- odnawiania, eksponowania lub
konserwacji lokalnych pomników
historii, obiektów architektury sakralnej i miejsc pamięci.
Ogólne zasady finansowania:
refundacji podlegają koszty kwalifikowane poniesione przez
beneficjenta, w wysokości nie przekraczającej 75% tych kosztów, z tym
że dla jednej miejscowości – nie więcej niż 500 000 zł w
okresie realizacji programu,
wysokość pomocy nie może być wyższa niż 500 000 zł, także w
przypadku operacji realizowanej w więcej niż jednej miejscowości, z tym
że kwotę tę dzieli się proporcjonalnie do kosztów realizacji w każdej
z tych miejscowości,
wysokość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji nie może być
niższa niż 25 000 zł, według kalkulacji kosztów określonych we
wniosku o przyznanie pomocy.
Beneficjent:
gmina,
instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu
terytorialnego,
kościół lub związek wyznaniowy,
organizacja pozarządowa pożytku publicznego,
Małe projekty
Beneficjentami „małych projektów” mogą być:
- osoby fizyczne: pełnoletnie, zameldowane lub prowadzące działalność
na obszarze LGD
- osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości
prawnej, utworzona na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacja albo
stowarzyszenie z siedzibą na obszarze LSR
- osoby prawne i jednostki organizacyjne o charakterze kościelnym lub
związków wyznaniowych,
Zakres pomocy:
- podnoszenie świadomości mieszkańców wsi, w tym poprzez
organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze
edukacyjnym i warsztatowym dla ludności z obszaru objętego LSR;
podniesienia jakości życia ludności na obszarze działania LGD, w
tym poprzez:
- udostępnianie na potrzeby społeczności wiejskiej urządzeń i
sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umożliwiającego
dostęp do Internetu;
- organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych, sportowych na
obszarze objętym działalnością LGD;
rozwój aktywności społeczności lokalnej, w tym poprzez:
- promocję lokalnej twórczości ludowej, kulturalnej i artystycznej
z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa kulturowego, historycznego oraz
przyrodniczego;
- kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów;
- kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła;
rozwój agroturystyki i turystyki na obszarach wiejskich, w tym
poprzez:
- utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz
stron www, przygotowanie i wydanie folderów i innych publikacji
informacyjnych dla obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju;
- budowę/odbudowę małej infrastruktury turystycznej, w szczególności
punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych i biwakowych, tras
narciarstwa biegowego i zjazdowego, tras rowerowych, ścieżek
spacerowych, dydaktycznych;
- zachowanie lub odtworzenie, zabezpieczenie i oznakowanie cennego
dziedzictwa przyrodniczego i krajobrazowego ze szczególnym wskazaniem
na obszary chronione w tym obszary objęte siecią Natura 2000;
zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym poprzez:
- prowadzenie badań, gromadzenie danych, odbudowa lub renowacja,
zabezpieczenie, uporządkowanie i oznakowanie niewielkich obiektów
kulturowych i historycznych ważnych lub charakterystycznych dla danej
miejscowości;
- odnawianie, uporządkowanie i oznakowanie prywatnych budynków
i obiektów charakterystycznych dla budownictwa i krajobrazu
danego regionu;
- remont świetlic wiejskich i zakup ich wyposażenia rozwój lokalnej
aktywności gospodarczej poprzez inicjowanie powstawania, rozwoju,
przetwarzania, wprowadzenia na rynek oraz podnoszenia jakości produktów
i usług bazujących na lokalnych zasobach, w tym naturalnych
surowcach lub produktach rolnych i leśnych, oraz tradycyjnych
sektorach gospodarki.
Wysokość pomocy: na operacje z zakresu „małych projektów”
wynosić będzie maksymalnie 70% kosztów kwalifikowanych operacji nie więcej
jednak niż 25 tys. zł; przy czym całkowity koszt operacji nie może być
niższy niż 4,5 tys. zł oraz wyższy, niż 100 tys. zł w okresie
realizacji programu (2009-2015)
Zasady składania wniosków do LGD
Wnioski powinny być zgodne z Lokalna Strategią Rozwoju. Termin naboru
będzie ogłaszała Lokalna Grupa Działania. Wnioski do finansowania będzie
wybierała społeczna Rada LGD.
Leader będzie także finansować funkcjonowanie LGD:
- Nabywanie umiejętności i aktywizacja
Pomoc przyznawana dla LGD w ramach działania może w szczególności
dotyczyć:
- badań nad obszarem objętym LSR;
- informowania o obszarze działania LGD oraz o LSR;
- szkolenia kadr biorących udział we wdrażaniu LSR;
- wydarzeń o charakterze promocyjnym związanych z obszarem działania
LGD;
- szkolenia lokalnych liderów
- animowania społeczności lokalnych;
- kosztów bieżących LGD,
- Wdrożenie projektów współpracy
- Wspólne przedsięwzięcia realizowane przez LGD
Więcej informacji www.minrol.gov.pll
Opracowanie materiału:
Irena Krukowska-Szopa, Krzysztof Szustka
Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja”, ul. Wrocławska 41, 59-220
Legnica
Tel. 076 86 294 30, www.zielonaakcja.pl
|